LEVEND ERFGOED IN DE LEIDSE REGIo
Blaarkoppen
De Blaarkop is de koe van de Sophiahoeve. Het is een oud runderras, dat al in de late Middeleeuwen werd beschreven. Eeuwenlang was het de beeldbepalende koe in het gebied rondom Leiden en langs de Rijn richting Utrecht. Nu is de koe zeldzaam en zijn boerderijen met raszuivere Blaarkoppen op één hand te tellen.
Zoveel mogelijk in de weilanden
Twee keer per dag melken we bij de Sophiahoeve ongeveer 50 Blaarkoppen. Onze dames staan, net als het jongvee, zoveel mogelijk buiten in de polder. Daar kunnen ze naar hartelust grazen en herkauwen. En het is natuurlijk een plaatje om ze in de weilanden te zien!
Wat eten onze Blaarkoppen?
Vooral gras, gras en nog eens gras. Dat is zomer en winter het hoofdbestanddeel van hun dieet. In het weideseizoen grazen ze hun kostje zelf bij elkaar, in de winter krijgen ze ingekuild gras uit de polders rond de boerderij.
Voor de afwisseling krijgen ze een slobberpap van bietenpulp (een restproduct uit de suikerbereiding) en kaaswei (ons eigen restproduct van de kaasbereiding). Als het tijd is om te melken, krijgen ze als gezonde snack een handje brok met extra vitamines en mineralen.
Sterk en zelfredzaam
Blaarkoppen zijn sterke koeien die niet veel eisen stellen aan hun omgeving. Ze gedijen prima op een sober dieet. Onze dierenarts zien we niet vaak, want ziek zijn onze koeien maar zelden. Overigens, mocht een van de dames toch iets mankeren dan gaat ze naar de ziekenboeg. Van haar melk maken we geen kaas, totdat ze weer fit is.
Blaarkoppen zijn erg nieuwsgierig én in hoge mate zelfredzaam. Terwijl de koeien grazen en melk maken, hebben wij de ruimte om onze kaas en boter te maken.
Extensief op veenweidegrond
Blaarkoppen staan al eeuwen in het natte veenweidengebied, waar ze ook in schraal gras en rietlanden hun buiken rond eten en prima produceren. Dag in dag uit zetten ze het voor ons onverteerbare gras om in melk en vlees. Als dubbeldoelkoeien passen ze dan ook bij uitstek bij een kleinschalige en extensieve veeteelt, met korte kringlopen. Een koe voor de toekomst dus!
Levend cultureel erfgoed
De Blaarkop is een zwarte of rode koe, met witte kop en karakteristieke ‘blaren’ rond de ogen. Deze blare coe werd al genoemd in de oudste Nederlandse literatuur in de 13e eeuw. De koe is ook te zien op schilderijen van beroemde Hollandse meesters, in musea overal ter wereld.
Onder meer Salomon van Ruysdael schilderde tientallen landschappen met Blaarkoppen erin. Een voorbeeld is Pleisterplaats uit 1660, dat in het Rijksmuseum hangt.
Blaarkop: koe van de Leidse regio
Vanaf de 17e eeuw stond de Blaarkop massaal in de polders rond Leiden, toen bleek dat haar melk de allerlekkerste kaas en boter gaf. En ook het vlees werd van oudsher geroemd om de verfijnde smaak.
Zeldzaam oud-Hollands ras
Vanaf 1980 kozen veruit de meeste boeren voor de Holstein-koe, die meer melk geeft. De Blaarkop is nu een bedreigd oud-Hollands runderras. Er zijn nog slechts zo’n 1.600 raszuivere dieren geregistreerd in Nederland.
De Sophiahoeve zet zich in voor de instandhouding van het Blaarkopras. En ook u kunt bijdragen door te kiezen voor Blaarkopzuivel en -vlees. Eat it to save it!
Meer informatie over de Blaarkop vindt u op Blaarkopnet, de website van de Blaarkopstichting.
Erkend Fokcentrum
Vanwege onze jarenlange inzet voor het behoud van het Blaarkopras heeft de Sophiahoeve het predikaat Erkend Fokcentrum van de Stichting Zeldzame Huisdierrassen gekregen.
